Magazynuj zboża z głową
Tej jesieni magazynujemy więcej zboża niż w roku ubiegłym. Warunki pogodowe przed okresem żniw wpłynęły na parametry jakościowe ziarna. Jak przechowywać zboże, by uniknąć strat?
1. Warunki przechowywania: Magazyny ziarna powinny być zaprojektowane i utrzymane w taki sposób, aby zapewniać odpowiednie warunki przechowywania. Należy kontrolować temperaturę, wilgotność i wentylację, aby zapobiec nadmiernemu wilgoci, pleśni i rozwojowi owadów.
Wilgotność zbieranego ziarna powinna wynosić od 14 do 17%. Jeśli istnieje możliwość późniejszego dosuszania ziarna, jego wilgotność może być wyższa – nawet ok. 30%. Źle przechowywane ziarno bezpowrotnie traci na wartości przez zmianę właściwości chemicznych i fizycznych oraz traci siłę kiełkowania. Szacuje się, że w Polsce ok. 40% zbieranego corocznie ziarna wymaga suszenia. Bezpieczna wilgotność przechowywanego ziarna zależy od czasu, jaki zamierzamy je magazynować. Nie powinna jednak być wyższa niż 14%.
2. Czystość: Przed przechowaniem ziarna, magazyn powinien być dokładnie oczyszczony, a ziarno powinno być wolne od zanieczyszczeń, takich jak piasek, kamienie i inne obce substancje.
Zanieczyszczenia i pozostałości poprzednio magazynowanych partii surowców są często źródłem infekcji dla nowych. Znajdują się w nich zarodniki grzybów oraz bakterie, a często również szkodniki magazynowe. Należy również pamiętać o utrzymaniu w czystości innych urządzeń mających kontakt z ziarnem: suszarnie, taśmociągi, przyczepy i kombajny. Pozostawienie w nich lub na nich ziarna z poprzedniego sezonu może również być źródłem infekcji.
3. Odpowiednie opakowanie: Ziarno powinno być przechowywane w odpowiednich pojemnikach lub workach, które zapewniają ochronę przed wilgocią i owadami. Warto także oznaczyć worki datą zbioru i rodzajem ziarna.
4. Monitorowanie i kontrola: Regularne monitorowanie stanu ziarna jest kluczowe. Należy sprawdzać temperaturę, wilgotność i stan ogólny ziarna.
Ziarno zbóż powinno się przechowywać w silosach (blaszanych lub betonowych) albo w magazynach płaskich. Wszystkie powinny być wyposażone w system monitoringu warunków przechowywania: czujniki temperatury i wilgotności oraz powinny być szczelne, co uniemożliwi dostanie się do środka szkodników z zewnątrz. Ważnym elementem magazynów, szczególnie do pionowego składowania, powinny być urządzenia do przewietrzania i dosuszania oraz transportu surowca. Ułatwia to pracę i daje możliwość aplikacji części preparatów.
5. Rotacja zapasów: Przechowywane ziarno powinno być rotowane w miarę możliwości, aby użyć starsze zapasy przed nowszymi. To pomaga uniknąć utraty wartości poprzez utlenianie i starzenie się ziarna.
6. Zabezpieczenie przed szkodnikami: Kontrola szkodników, takich jak owady, to istotny aspekt przechowywania ziarna. Można używać środków chemicznych, pułapek lub kontrolować temperaturę, aby zapobiec rozwojowi owadów. Szkodniki magazynowe niszczą bowiem w skali globalnej nawet od 8 do 10% wszystkich zbiorów! Szacuje się, że sam tylko wołek zbożowy niszczy w Polsce około 5% przechowywanego ziarna.